Sistema miofascial

A fascia é un órgano de comunicación, constituido por unha rede ininterrumpuda, texido conectivo, con propiedades biomecánicas e bioquímicas.

Dentro das propiedades biomecánicas atopámonos coa función unificadora, xa que envolve todas as estruturas somáticas e viscerais incluíndo as meninxes, conectándoas entre sí, dándolles soporte físico e determinando a súa forma. 

Dentro das propiedades bioquímicas podemos diferenciar a función protectora, xa que condiciona a permeabilidade das barreiras, e a función correctora, que garante a función nutritiva en relación coa sangue e a linfa, deste xeito asegura a protección e autonomía de cada músculo e regula a homeostasis.

Divídese en:

  • Fascia superficial: exténdese dende o plano subdérmico (debaixo da pel) ata a fascia muscular, vehiculizando os vasos sanguíneos e os nervios.
  • Fascia profunda: unida íntimamente á fascia superficial, soporta, rodea e asegura a integridade e estrutura dos diferentes sistemas, dividíndose así mesmo en:
    • miofascia: envolvendo músculos e tendóns.
    • viscerofascia: superficies de contacto e deslizamento entre órganos.
    • neurofascia: continuidade do sistema fascial co sistema nervioso.
    • meninxes: a duramadre espinal e intracraneal.

Como todo texido conectivo está composto por células (fibroblastos, macrófagos e mastocitos) e matriz extracelular (fibras de elastina, coláxeno e sustancia fundamental). As fibras de elastina responden ao estiramento e as de coláxeno á compresión, características fundamentais, xa que definen a forma de levar a cabo técnica, chamada inducción miofascial.

Tendo en conta que o texido conectivo almacena un 23% da auga total do corpo, a correcta hidratación tamén é de vital importancia para manter un bo estado de dito texido, Do mesmo xeito, tamén é importante, controlar a acidez corporal, xa que un aumento na acidez facilitará unha pérdida de auga e a creación de crosslinks, disminuíndo a capacidade de movemento (por aumento de densidade) e limitación da elasticidade, situación que mantida no tempo, desencadeará unha lesión coa síntomatoloxía asociada (dor, incapacidade para o libre movemento…).

Os obxectivos do tratamento do síndrome miofascial serán, eliminar as restricións do e dentro do sistema fascial e reestablecer o equilibrio funcional do corpo, aplicando as técnicas axeitadas (tendo en conta composición do texido), no lugar axeitado (tendo en conta a continuidade ininterrumpida ao longo do corpo).

Osteopatía visceral

A osteopatía visceral, é o conxunto de técnicas manuais aplicadas sobre as diferentes estructuras que conforman o sistema visceral: órganos, vértebras, músculos e medios de unión e soporte como ligamentos, epiplones ou mesenterios. Mediante estas técnicas osteopáticas buscamos conseguir unha correcta funcionalidade visceral e mellorar a sintomatoloxía provocada en outros sistemas como poderían ser o muscular, esquelético, vascular, respiratorio ou nervioso, posiblemente como consecuencia dun mal funcionamento orgánico. 

Unha estructura anatómica que mostra a influenza do sistema visceral en outros é o músculo diafragma. Este, permite a expansión do tórax na respiración, ten forma de cúpula e numerosas unións ás estructuras dos diferentes sistemas, como por exemplo, ao fígado mediante o ligamento falciforme (relación músculo-viscera), á columna vertebral mediante as insercións dos piares do propio músculo, as vértebras dorso-lumbares D12 a L3 (relación músculo-esquelética), e tamén é atravesado pola arteria aorta (relación músculo-vascular) e polo nervio vago (décimo par craneal) (relación músculo-nerviosa).

Do mismo xeito que o diafragma, encontrámonos con algunha relación entre os diferentes sistemas en cada unha das estructuras (músculos, arterias, glándulas, vísceras…) que forman o corpo do ser humano.

Tendo en conta este tipo de relacións, podemos entender cómo unha alteración na movilidade do fígado pode repercutir na correcta mecánica do diafragma e provocar unha sobrecarga da tensión muscular dos seus piares e referir unha dor dorso-lumbar.

Outra estructura anatómica que vai mostrarnos a importancia da repercusión do sistema visceral sobre o resto de sistemas é o sistema nervioso (SN). Entre outras funcións o SN é o encargado da activación muscular (fibras eferentes) e de recibir os estímulos sensitivos (fibras aferentes) dos diferentes órganos do corpo. Por exemplo, os músculos escalenos, encargados da movilidade cervical, dependen das fibras eferentes que nacen entre as vértebras cervicais de C3 a C7 e ao mesmo tempo as fibras aferentes que chegan ás raíces entre as vértebras C3 e C5, levan á sensibilidade do estómago mediante o nervio frénico.

Por isto, unha mala función do estómago, enviará unha sinal alterada podendo provocar unha irritación das raíces entre C3-C5, tendo como consecuencia unha alteración no aporte nervioso destas na musculatura e dando lugar a unha sobrecarga a nivel cervical.

Estas e outras relacións, lévannos a pensar na posibilidade de que unha disfunción no sistema visceral pode ser a causa da patoloxía en outro sistema do corpo, por isto é fundamental telo en conta no momento da busca e abordaxe de calqueira patoloxía.

“El funcionamiento del hombre es uno e indivisible; cualquiera que sea la alteración de un órgano, repercutirá en todo el organismo”A.T. STILL

Breve historia da osteopatía

Poderíamos considerar a Andrew Taylor Still, como o pai da osteopatía. Nado en Jonesborough, Virginia, o 6 de Agosto do 1828, estudou medicina na Universidade de Medicina de Kansas City na década do 1850-1860. Grazas á paixón que sentía pola estructura e a funcionalidade do aparato locomor, así como o seu intenso desexo de atopar unha medicina natural, capaz de tratar a enfermidade sin facer uso dos fármacos, creou a técnica da “manipulación ósea”, convirtíndose na chave do seu novo método, a osteopatía.

O Dr. Still foi o primeiro en comprender a importancia das relacións que existen entre o equilibrio funcional do conxunto das estructuras do corpo e a saúde, é dicir, a medicina global. O profundo coñecemento da anatomía e fisioloxía humana, permitiríanlle atopar a explicación mecánica do funcionamento dos órganos e comprender mecánicamente, como abordar con maior eficacia as patoloxías do momento. Chegou a formular a teoría de que todos os elementos do corpo humano (ósos, articulacións, vísceras, vasos, nervios, glándulas endrocrinas, músculos,…) unidos a través das fascias, constituirían unha unidade funcional global. Desta forma, todos os elementos internos do corpo interrelacionanse entre sí constantemente e de forma coordinada, formulando o axioma “A estructura goberna a función”.

Tras mudarse a Kirksville, o 1 de Novembro do 1892, fundou a primeira escola de osteopatía, onde os irmans Litteljohn, J.Martin, James e David eran profesores á vez que cursaban os estudos de osteopatía. Eles, xunto a Willian Smith, defenden unha osteopatía fundada sobre a fisioloxía por encima da anatomía.

Tras a morte de A.T. Still en 1917, colle o relevo a segunda xeración con J.Martin Littlejohn e Willian Garner Sutherland. 

En 1918, J.Martin (1865 – 1947) abre en Londres o Colexio Británico de Osteopatía, hoxe en día o mais antigo de Europa. Algunhas das suas reflexións: “A saúde implica o axuste postural perfecto”, “O corpo de pé nunhas condicions determinadas, xogando coa gravidade, manténse dereito polo seu tono muscular, sólo coas contracións que responden ás oscilacións dinámicas do ser vivo”, “ a maioría dos problemas de saúde que sofre actualmente a humanidade derivánse directamente da súa adaptación inaxeitada á posición erecta”.

W.G. Sutherland (1873 – 1954), graduouse en osteopatía en 1898, pero dende o comenzo dos seus estudos, adícase a investigar as funcións biomecánicas do organismo e a identificar a anatomía do corpo con vida, como poden ser o fluxo do líquido cefalorraquídeo, a circulación sanguínea, a textura dos texidos… En 1900, empezou a intuir sobre o movemento respiratorio primario (MRP), falando de que o sistema nervioso central está en constante movemento rítmico e que este é vital para a saúde humana; teorías hoxe en día corroboradas e aceptadas como un feito médico.

Harold Magoun (1898 – 1981) foi considerado o heredeiro espiritual de W.G. Sutherland, difundindo o novo plantexamento osteopático. Colaborou con outros importantes osteópatas como Viola Frymann e John Upledger.

Dr. John Upledger (1932 – 2012), doctor en Medicina e Osteopatía e ciruxano, ao que anos de investigacións clínicas e de exercer como profesor de biomecánica, o levaron á creación da terapia cráneo-sacral.

Viola Frymann (1921 – 2016), médica, ciruxana, homeópata e osteópata, tras moitos anos conducindo a súa familia na práctica osteopática, poñendo especial énfasis nos problemas dos/as nenos/as, funda no 1982 o Centro de ensinanza de osteopatía infantil (OCC).

Jean Pierre Barral e Pier Mercier, elaboraron os procedementos referentes ó sutil tratamento das vísceras abdominais e pélvicas, desenvolvendo a Osteopatía visceral.

Entre 1899-1901 A.T.Still, sintetiza as súas observacións enunciando os catro principios fundamentais nos que se basa a osteopatía:

– A unidade do corpo.

– Relación estructura/función.

– A autocuración.

– A ley da arteria é absoluta. 

A clínica EKOS abre as súas portas.

 

En Agosto do 2022 ponse en marcha o proxecto EKOS (Espazo de Kinesioloxía, Osteopatía e Saúde), un espazo de terapia manual que leva moita ilusión nas maletas.

O noso obxectivo principal e ofrecer un tratamento individualizado e único para cada paciente.

Isto conseguímolo tendo en conta as características propias de cada persoa xunto cos coñecementos que nos aportan a psiconeuroinmunoloxía, a medicina tradicional china, a osteopatía e o amplo abanico de testaxe do que dispon a kinesioloxía, que nos permite elaborar un diagnóstico sobre a causa da doenza.

Posteriormente, aplicando as técnicas propias de cada disciplina e facendo partícipe á persoa coa comprensión da súa patoloxía, lévase a cabo unha abordaxe adaptada ás necesidades de cada paciente e unha toma de conciencia pola súa parte, sendo esta unha das bases para a mellora da saúde persoal.